Citizen E jest projektem realizowanym w ramach programu Socrates Minerva, przy finansowym wsparciu Komisji Europejskiej.
Numer rejestru 116925-CP-1-2004-1-BE-MINERVA-M
Cele projektu:
Bezpośrednim celem projektu jest opracowanie materiałów nauczania na temat Obywatelstwa Europejskiego, rozwój umiejętności nauczycieli w zakresie metodyki nauczania oraz wykorzystania prostych narzędzi ICT w nauczaniu. Efektem długofalowym wydaje się być integracja europejska w szerokim rozumieniu tego słowa. Projekt wspiera bowiem europejską współpracę w dziedzinie edukacji na poziomie placówek doskonalenia zawodowego nauczycieli, szkół ponadpodstawowych, nauczycieli i uczniów, promując w ten sposób europejską tożsamość i wzajemną znajomość państw Unii Europejskiej.
Termin realizacji projektu: realizacja przedsięwzięcia zaplanowana jest na dwa lata, od października 2004 roku do końca września 2006 roku.
Koordynator projektu:
Sally Reynolds dyrektor Centrum Szkoleniowego Technologii Audiowizualnej, Informatyki i Telekomunikacji ATiT – belgijskiej firmy konsultingowej, specjalizującej się w obszarze zastosowań technologii informacyjnych w edukacji i kulturze.
Instytucje partnerskie – cztery ośrodki doskonalenia nauczycieli:
W RODN „WOM” projekt Citizen E realizuje zespół w składzie:
Oczekiwane rezultaty realizacji projektu:
Finalne produkty projektu:
2004-luty 2005 | Organizacja i przygotowania |
|
Etap pierwszy | ||
Marzec 2005 | Warsztaty szkoleniowe dla nauczycieli | Około 56 nauczycieli w Polsce, Włoszech, Irlandii i Belgii
uczestniczy w warsztatach szkoleniowych opracowanych przez partnerów
projektu i prowadzonych w poszczególnych krajach partnerskich. Treść
warsztatów:
|
Marzec-maj 2005 | Układy partnerskie i mini-projekty | Każda z 28 szkół w Polsce, Włoszech, Irlandii i Belgii angażuje się w układ partnerski i przygotowuje jeden mini-projekt ze swoim partnerem. |
Czerwiec-sierpień 2005 | Ewaluacja | Partnerzy projektu poddają analizie program warsztatów oraz, jeśli okaże się to konieczne, wprowadzają zmiany. |
Etap drugi | ||
Wrzesień 2005 | Warsztaty szkoleniowe dla nauczycieli | 140 nauczycieli w Polsce, Włoszech, Irlandii i Belgii uczestniczy w warsztatach. |
Październik 2005-maj 2006 | Układy partnerskie i mini-projekty | Każda z 70 szkół w Polsce, Włoszech, Irlandii i Belgii angażuje się w układ partnerski i przygotowuje jeden mini-projekt ze swoim partnerem. |
Z końcem roku szkolnego 2004/2005 zakończony zostanie pierwszy, ważny etap realizacji projektu Citizen E. Ostatnie pół roku obfitowało w wydarzenia.
Ostatecznie do uczestnictwa w projekcie wytypowano 7 szkół:
Są one niejako sercem całego przedsięwzięcia. Na stronie internetowej Citizen E umieszczone są ogólne informacje o projekcie i jego partnerach, materiały przydatne nauczycielom (wzorcowe plany lekcji, przydatne linki internetowe) oraz najnowsze wiadomości. Za pośrednictwem platformy Citizen E realizowana jest współpraca w ramach projektu oraz komunikacja pomiędzy jego uczestnikami. Każda grupa uczestników posiada swoje forum komunikacyjne. W obrębie platformy istnieje więc Forum Partnerów, Forum Nauczycieli oraz Forum Nauczycieli i Uczniów. Dostęp do platformy komunikacyjnej mają jedynie zarejestrowani użytkownicy.
Polskie szkoły zaangażowały się w realizację następujących mini-projektów uczniowskich:
Z końcem roku szkolnego 2004/2005 zakończył się pierwszy etap Citizen E. Partnerzy projektu na spotkaniu we Florencji w dniach 16-17 czerwca 2005 roku podsumowali dotychczasowe działania i ustalili plan pracy na kolejny rok szkolny. Po analizie wyników ewaluacji pierwszego etapu dokonali także niezbędnych zmian w funkcjonowaniu całego projektu.
Również we Florencji w dniach 13-17 czerwca 2005 roku odbyły się warsztaty dla nauczycieli Tworzenie zajęć partnerskich i projektów na temat Obywatelstwa Europejskiego poprzez sieć ICT. Wzięło w nich udział kilku nauczycieli z Polski: Aneta Budzikur i Jarosław Lubkiewicz z Gimnazjum w Czarnym Lesie, Beata Janus–Lewczyńska z Zespołu Szkół Mechaniczno-Elektrycznych w Częstochowie, Joanna Kozieł z Gimnazjum w Mykanowie oraz Katarzyna Małek z Gimnazjum Nr 2 w Lublińcu.
Miesiące wakacyjne, lipiec i sierpień 2005 roku, przeznaczono na prace administracyjne, związane ze stroną internetową projektu oraz z platformą komunikacyjną Citizen E. Platforma komunikacyjna, główny ośrodek współpracy partnerskiej pomiędzy szkołami, zyskała szereg ulepszeń natury technicznej, postulowanych przez jej użytkowników. Przygotowano ją także do nowego etapu, zakładając nowe fora i archiwizując poprzednio używane. Na stronie internetowej Citizen E opublikowano wyniki współpracy partnerskiej pomiędzy szkołami: sprawozdania, scenariusze zajęć oraz inne materiały.
We wrześniu 2005 roku Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Częstochowie przeprowadził rekrutację 7 dodatkowych szkół ponadpodstawowych. Zainteresowanie uczestnictwem w projekcie okazało się na tyle duże, że zgłosiło się więcej szkół, niż to wynikało z zapotrzebowania. Ponieważ jednak pod koniec miesiąca belgijski koordynator poprosił wszystkich partnerów krajowych o zwiększenie liczby szkół, praktycznie wszyscy zainteresowani zostali uczestnikami projektu. Do drugiego etapu Citizen E przystąpiło ostatecznie 11 nowych szkół z Częstochowy i regionu:
Dla nauczycieli z tych szkół zorganizowano jednodniowe warsztaty Citizen E w dniu 27 września i 7 października 2005 roku. Składały się one, podobnie jak poprzednie, z dwóch części, teoretycznej i praktycznej. W części teoretycznej, prowadzonej przez Panią Bożenę Harasimowicz, znalazły się ogólne informacje o projekcie, jego celach, sposobie funkcjonowania, formach współpracy partnerskiej pomiędzy szkołami. Uczestnicy szkolenia mieli okazję zapoznać się z ideą i praktyką e-twinningu, w ramach którego działa projekt Citizen E. W spotkaniu w dniu 27 września 2005 roku uczestniczyli również nauczyciele z pierwszego etapu projektu, którzy podzielili się swoimi doświadczeniami, opowiedzieli o realizacji wspólnych mini-projektów, nie kryli też trudności związanych z kooperacją z partnerem z innego kraju. Drugą, praktyczną część szkolenia poprowadziła Pani Renata Lipniewska w pracowni internetowej. Nauczyciele zaznajomili się z obsługą platformy komunikacyjnej Citizen E, za pośrednictwem której realizowana jest całość współpracy pomiędzy szkołami partnerskimi. Nauczyli się m.in. przesyłania wiadomości prywatnych i grupowych, umieszczania wiadomości na forum, dołączania załączników do wiadomości.
W październiku i listopadzie 2005 roku szkoły poznały swojego partnera z zagranicy i rozpoczęły z nim współpracę, podobnie jak to było w pierwszym etapie. Tym razem na realizację mini-projektu szkoły partnerskie otrzymały dłuższy okres czasu, bo aż do końca maja 2006 roku.
Ostatecznie do II etapu Citizen E przystąpiło 43 nauczycieli z 18 szkół:
Co różni bieżący etap Citizen E od poprzedniego? Zauważalna jest rotacja w obrębie układów partnerskich, z różnych zresztą przyczyn. Niektóre szkoły, zwykle na skutek zdarzeń losowych, zrezygnowały z uczestnictwa w projekcie, inne uznały, że przydzielony im partner zbyt różni się od nich, aby współpraca dała satysfakcję obu stronom. Zmiany w układach partnerskich zachodziły niemal do końca pierwszego semestru, co nie oznacza bynajmniej, że dotyczyły one wszystkich polskich szkół. Kilka układów partnerskich „zaskoczyło” od początku, dając zadowolenie zarówno nauczycielom, jak również uczniom, którzy bardzo chętnie nawiązywali kontakty ze swoimi włoskimi, irlandzkimi czy belgijskimi rówieśnikami. Nowością specyficzną dla drugiego etapu było także pojawienie się układów partnerskich składających się z 3 szkół, tzw. triplets, obok pierwotnie zakładanych twins, czyli układów dwóch szkół bliźniaczych. Był to niejako produkt uboczny ciągłych zmian w układach partnerskich, sygnalizowanych powyżej. Pomimo pewnych utrudnień, współpraca pomiędzy trzema szkołami z trzech różnych krajów może okazać się bardzo inspirująca i może przynieść ciekawe rezultaty.
Na początku drugiego semestru wszystkie polskie szkoły uczestniczące w Citizen E miały ostatecznie przydzielonych partnerów z zagranicy. Większość przystąpiła już do pracy nad wspólnym mini-projektem, kilka szkół pozostawało wciąż w fazie wzajemnego poznawania się nauczycieli i uczniów. Rezultaty twinningu dla polskich szkół w drugim etapie Citizen E przedstawiały się następująco (kursywą podano tytuły mini-projektów):
W powyższym wykazie uwzględniono także wszystkie polskie szkoły z pierwszego etapu projektu. Niektóre z nich zmieniły partnera, inne kontynuowały współpracę z poprzednim.
Obok nieco sformalizowanej współpracy pomiędzy szkołami partnerskimi, odbywającej się głównie w ramach zajęć lekcyjnych, nawiązywane są również nieformalne kontakty pomiędzy uczestnikami Citizen E. Jest to bezpieczne, ponieważ wszyscy uczniowie, którzy biorą udział w projekcie, mają chroniony hasłem dostęp do platformy komunikacyjnej Citizen E, więc wszystko odbywa się w obrębie zarejestrowanych użytkowników platformy. Te nieformalne kontakty, przesyłanie wiadomości, rozmowy na forum, przebiegają spontanicznie i dotyczą tych spraw, którymi interesują się nastolatki niezależnie od kraju, w którym mieszkają (a przecież obecnie są też mieszkańcami tzw. globalnej wioski). Często wystarczy zalogować się na forum, aby otrzymać wiadomość z propozycją wymiany e-maili, od ucznia/uczennicy z Włoch, Irlandii czy Belgii. Platforma pełni więc również funkcję towarzyską, co dla młodzieży gimnazjalnej jest na pewno bardzo interesującym aspektem uczestnictwa w projekcie.
Na koniec jeszcze krótka informacja o kolejnym spotkaniu partnerów projektu. Odbyło się ono w dniach 13-14 lutego 2006 roku w Ghent w Belgii. Tym razem partnerów projektu gościł Katholieke Hogeschool Sint-Lieven, który w zasadzie jest placówką szkolnictwa wyższego, ale realizuje również zadania z zakresu doskonalenia nauczycieli czynnych zawodowo. Głównym punktem programu spotkania była dyskusja nad podręcznikiem najlepszej praktyki, tzw. Best Practice Manual, którego publikacja, przewidziana na czerwiec 2006 roku, ma stanowić zwieńczenie projektu Citizen E.
W maju 2006 roku szkoły zakończyły zajęcia partnerskie w ramach Citizen E. Nauczyciele polscy na ogół pozytywnie podsumowali swoje uczestnictwo w projekcie. Miarą sukcesu była na pewno realizacja mini-projektu wspólnie ze szkołą partnerską, ale nawet gdy nie udało się wykonać właściwego projektu, za sukces uznawano samo nawiązanie przez uczniów kontaktu z rówieśnikami z zagranicy i nowe doświadczenie zawodowe nauczyciela.
Miłym akcentem na zakończenie projektu była wizyta jego koordynatorów w Polsce. Ostatnie spotkanie projektowe odbyło się w dniach 8-9 czerwca 2006 roku. Gospodarzem spotkania był Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „WOM” oraz Publiczna Biblioteka Pedagogiczna RODN „WOM” w Częstochowie. Partnerzy przez dwa dni wspólnie pracowali nad podręcznikiem najlepszej praktyki, Best Practice Manual, który ostatecznie ukaże się we wrześniu. Zgodnie z duchem projektu będzie to publikacja elektroniczna.
W programie wizyty nie zabrakło również spotkania z polskimi nauczycielami i uczniami, biorącymi udział w projekcie. W jego trakcie ogłoszono zwycięzców konkursu Citizen E, wśród których przeważali polscy uczestnicy. Zajęcie pierwszego lub drugiego miejsca w jednej z kategorii wiązało się z otrzymaniem nagrody, m.in. cyfrowego aparatu fotograficznego, kamery internetowej. Polscy laureaci byli następujący:
W nieoficjalnej części spotkania nauczyciele mogli osobiście porozmawiać z partnerami projektu z Belgii, Irlandii i Włoch, oraz z koordynatorem przedsięwzięcia panią Sally Reynolds, którą chyba najtrafniej określiła słowo Europejka (mieszka i pracuje w Belgii, z pochodzenia jest Irlandką, dużo podróżuje po Europie i nie tylko…).
W trakcie wizyty goście mieli też okazję zobaczyć nieco Polski. Wszyscy zwiedzili Jasną Górę, obejrzeli też Częstochowę, część wybrała się nawet na wycieczkę do Krakowa. Dla większości była to pierwsza wizyta w naszym kraju, i chyba wynieśli z niej pozytywne wrażenia, gdyż organizatorzy spotkania z RODN „WOM” otrzymali po jej zakończeniu wiele serdecznych podziękowań za gościnność.
Projekt kończy, jak już wspomniano, publikacja Podręcznika Najlepszej Praktyki. Znajdują się w nim cenne wskazówki dotyczące realizacji projektów w ramach e-learning, pokazana jest procedura, wszystkie etapy, jakim podlega takie przedsięwzięcie. Bardzo pożyteczna jest część opisująca konkretne mini-projekty, zrealizowane przez poszczególne szkoły partnerskie, oraz część zawierająca przykłady materiałów, opracowanych w ramach mini-projektów. Każdy nauczyciel, zaczynający projekt europejski, znajdzie w tym podręczniku ogólne wyobrażenie na temat jego realizacji, dowie się, jakie dokumenty powstają na jego potrzeby. Podręcznik jest też inspiracją i źródłem gotowych materiałów metodycznych dla nauczycieli, gdyż zawiera scenariusze lekcji i pomysły na zajęcia z Obywatelstwa Europejskiego.
Publikacja dostępna jest co prawda w wersji angielskiej (jedynie część wprowadzająca została przetłumaczona na język polski), ale napisana jest bardzo przystępnie, więc nie powinna sprawić żadnych trudności osobom znającym język angielski w stopniu średnio-zaawansowanym. Wszystkich zainteresowanych zachęcamy do lektury.
Zespół Citizen E Regionalnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli „WOM” i Publicznej Biblioteki Pedagogicznej RODN „WOM” w Częstochowie serdecznie dziękuje wszystkim nauczycielom i uczniom uczestniczącym w projekcie za entuzjazm i zaangażowanie.